Door op een foto te klikken krijgt u een vergrote weergave. De foto, vooral de scherpte, is dan echt van veel betere kwaliteit.

Op mijn beelden rust copyright (© advanduren) en ze mogen niet voor andere doeleinden worden gebruikt dan waarvoor mijn schriftelijke toestemming is verleend.

zondag 24 december 2023

Witkopstaartmees x staartmees

Al jarenlang bezoeken, met name in de wintermaanden, enkele groepjes staartmezen onze achtertuin. Dat zijn meestal heel kortdurende bezoekjes. Met de hele groep, soms wel 10 stuks, vallen ze op het aangeboden voer, o.a. vetbollen, om vervolgens na vaak minder dan een minuut alweer te vertrekken.

Staartmezen zijn sowieso al mooie vogeltjes met het subtiele roze in hun verenkleed, maar elke keer als ik ze dan zie en ook vaak fotografeer hoop ik dat er een keer een witkopstaartmees tussen zit. Deze variant is echter vrij schaars, komt voornamelijk voor in oost- en noord-Europa en de kans dat die dan net jouw tuin aandoet is natuurlijk vrij minimaal. Behalve op plaatjes had ik ze dan ook nog nooit gezien. Totdat ik op de laatste dag van maart van dit jaar in de tuin aan het werk was en ik plotseling een witkopstaartmees aan een vetbol zag hangen. Dat is dan even onwerkelijk, zoals gezegd zijn ze vrij zeldzaam en als zo'n vogeltje dan jouw tuin aandoet om wat te eten is dat toch bijzonder. Ik heb dan ook een tijdje staan kijken, mijn camera had ik niet bij de hand en het had geen zin om met m'n tuinkloffie en modderschoenen naar boven te rennen om die te gaan halen. De vogel zou dan immers al lang gevlogen zijn. Ik hield het dan ook maar op dat het een eenmalige waarneming zou zijn.

Totdat ik later die middag zag dat hij in een taxus in de voortuin hing. In deze taxus had vorig jaar ook al een paartje staartmezen gebroed en als klap op de vuurpijl zag ik even later dat hij in gezelschap was van een "gewone" staartmees. Het zou toch niet dat ze in diezelfde taxus een nestje zouden maken en er misschien wel jongen zouden grootbrengen. Het zou mij uitstekende mogelijkheden bieden om ze te fotograferen en zeker om mijn eerste foto's van een witkopstaartmees te maken.

Maar tot mijn vreugde gebeurde dit wel. De witkop bleek het mannetje te zijn en ik heb die weken die volgden heel wat uren uit het slaapkamerraam gehangen om dit paartje te observeren en te fotograferen. Een gedeelte van deze foto's heb ik bewerkt en in dit blog verwerkt. 

Veel kijkplezier bij deze serie en bedankt nog voor de reacties op mijn vorige blog over de mistige boslandschappen (klik hier)

Groeten, Ad


Witkopstaartmees, in tegenstelling tot zijn West-Europese variant met een geheel witte kop. Hier waren ze al bezig met het maken van een nest dat begint met grasjes en korstmossen. 


De "gewone" staartmees die aan beide zijden van de kop een zwarte band heeft met in het midden een witte baan.


Staartmees.


Witkopstaartmees. Ze waren intussen al vrij ver met maken van een nest gezien het spinrag dat werd aangevoerd. 


Dat spinrag werd al vliegend verzameld onder de overstek van de garage van de buren.


Ze gebruikten een esdoorn die enkele meters van de taxus af stond als aanvliegpunt. Later tijdens de broedperiode waren de knoppen van dit boompje uitgelopen en kreeg ik heel andere beelden.


Staartmees vrouwtje vanaf exact hetzelfde punt en nagenoeg dezelfde houding als het witkop mannetje.


Witkopstaartmees.


Witkopstaartmees. Ik heb de jongen die vorig jaar in deze taxus zijn grootgebracht wel uit zien vliegen, maar heb niet kunnen constateren of hierbij ook een witkop was. Als dat zo is zou dit zomaar een jong uit het nestje van vorig jaar kunnen zijn.


Merkwaardig eigenlijk dat ze voor deze solitaire taxus kiezen als nestplaats terwijl op nog geen 5 meter afstand een hele haag taxussen staat als erfafscheiding.


Het vrouwtje werkte erg hard met het aanvoeren van nestmateriaal.


Het leek wel of die witkop een extra lange staart had.



Tussen de takken was het soms moeilijker scherpstellen, maar als het lukte kwam dat het contrast wel ten goede.



Witkopstaartmees.


Ik probeerde de witkop ook vliegend vast te leggen en een enkele keer lukte dat redelijk. Verderop in het broedseizoen toen ze eenmaal jongen hadden en ik precies de aanvliegroute kende lukte dat vaker.


Staartmees.


Witkopstaartmees. De kleur van de takken komt mooi terug in het vogeltje, maar dat is natuurlijk toeval.


Witkopstaartmees.


Zo'n tegendraadse houding vind ik altijd erg mooi en als hij zich dan ook nog wat strekt lijkt zo'n vogel wel 2x zo groot als de vogel hierboven.


De weersomstandigheden werkten niet altijd goed mee, hier miezerde het wat. Maar dat komt de kleuren wel ten goede vind ik en ondanks het diafragma van f5.6 kreeg ik met een iso-waarde van 800 de foto's toch scherp.


Staartmees.


Met zo'n witte kop ziet zo'n vogeltje er heel onschuldig uit t.o.v. het vrouwtje hierboven met die zwarte wenkbrauwstrepen.


Witkopstaartmees.


Tijdens die miezerregen schudde hij zich af en toe even uit en het lukte me om op tijd af te drukken waardoor je onscherpte in het verenkleed krijgt terwijl de kop toch scherp blijft.


Witkopstaartmees.


Staartmees. Als het even opklaarde kreeg ik wat bokeh in de foto's van het licht in de achterliggende bossen.


Witkopstaartmees. Met een groot diafragma is het altijd lastig om zowel de ogen als het snaveltje scherp te krijgen.


Takkenfoto.


Witkop in vol ornaat.


Witkopstaartmees. Met deze foto was ik blij met de fijne scherpte in de veertjes.


Witkopstaartmees. Soms zetten ze hun verenkleed op en is het net een balletje met een staart. Met name tijdens koude periodes in de winter zitten ze zo dicht tegen elkaar aan te slapen om zoveel mogelijk warmte vast te houden.


Tenslotte nog een close-up.

Slotwoord: Ondanks een kleine selectie van deze sessies toch een weer een grote serie. Van het verdere verloop van de broedcyclus, waarbij ook de bomen inmiddels in blad stonden heb ik ook nog een aantal mappen. Die komen in een later blog nog voorbij, evenals foto's van het ingenieuze nestje dat ik na de broedperiode heb ontleed. Ik ben er helaas niet achter kunnen komen of de jongen uit dit nestje witkoppen dan wel gewone staartmezen waren of misschien een mix daarvan, de zgn. witkoppige staartmees. 

Tot de volgende keer.

37 opmerkingen:

  1. Hoi Ad,
    Maar dit is toch geweldig!! Wat een mooie foto's.
    Tof om dit soort vogels zo bij je in je eigen tuin te zien. Je hebt ze schiiterend weten te fotograferen. Vooral waar die vogel aan die groene takjes hangt zijn heel erg tof. Dat is toch genieten zo vanuit je slaapkamerraam. Je buren zullen wel gedacht hebben, wat doet die Ad daar nou..haha..!!

    Fijne kerstdagen!!
    Groeten, Marco

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Marco,

      Ja, ik was er wel heel blij mee dat juist een witkopstaartmees onze tuin als broedplek had uitgekozen. Ik denk niet dat iemand gezien heeft dat ik daar bezig was, daar zorg ik wel voor, je wilt een hoop gedoe in je voortuin voorkomen haha. Dank voor je reactie en compliment en jij ook fijne dagen.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  2. It is such a beautiful little bird, and brings back fond memories for me. All the best for the New Year, Ad.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je David, leuk dat het mooie herinneringen voor je meebrengt, je hebt hen dus ook gezien. Dank je voor je reactie en ik wens je eveneens het beste voor het nieuwe jaar.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  3. Ad wat is dit mooi wat een geweldige serie heb je hiervabn kunnen maken.ik hoop dat er volgend jaar nog veel moois uit je camera komt.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Leuk Bas dat je deze foto's zo mooi vindt, dank daarvoor en ik hoop dat jij er volgend jaar ook weer volop op uit kunt en kunt genieten van onze prachtige hobby. Ik wens je een goed alvast een goed nieuwjaar.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  4. God Jul och Gott Nytt Ã…r Ad,
    Greetings Lasse

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik wens jou eveneens een gelukkig nieuwjaar Lasse.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  5. Reacties
    1. Je ziet ze ook niet zo vaak Gerrit, het zijn toch een beetje de krenten in de (staartmees)pap. Dank voor je reactie.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  6. Tis prachtig joh. IK heb er van genoten.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Hallo Ad, wat bijzonder om dit zo in je tuin te kunnen zien. Het zijn prachtige vogels, met of zonder compleet witte kop (uit jouw verhaal begrijp ik dat het geen aparte soorten zijn, als ze met elkaar paren). En je hebt er ook prachtige foto's van gemaakt. Met als meest bijzondere uiteraard de aanvliegende vogel (15).
    Het zijn al kleine vogels, maar als met nestmateriaal aan komen vliegen is dat ook in verhouding nogal weinig. Wat zullen ze veel heen-en-weer hebben moeten vliegen om een nest voor elkaar te krijgen.
    ik kijk nu al uit naar het vervolg.

    Hartelijke groet, Corrie

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Corrie,

      Ik weet niet zeker of de witkop een ondersoort is van de straatmees of een aparte soort. Zeker is wel dat ze met elkaar paren, ze horen allebei tot de familie van de Aegithalidae dus genetisch veel overeenkomst. Je ziet dat ook vaak bij vinkachtigen. Het nestmateriaal bestaat inderdaad uit klein spul, vooral korstmossen, maar ook ander mos, grasjes en veertjes behoren daartoe. Ze zijn inderdaad lang bezig geweest met het bouwen van het zeer kunstige nestje, ik zal daar nog een keer foto's van laten zien. Dank je voor je uitgebreide reactie.

      Groetjes,
      Ad

      Verwijderen
  8. Hallo Ad,
    Wat een geluk dat die staartmeesjes jouw tuin hadden uitgekozen om te nestelen. Ook zonder de witkop zou dat al een bijzondere ervaring zijn geweest. Een witkop heb ik lang geleden een keer in de AWD gezien, maar zulke fraaie platen als jij hier laat zien heb ik toen niet kunnen maken. Stuk voor stuk zijn het prachtige platen geworden, die voor jou uiteraard meer betekenis hebben omdat je het hele proces hebt kunnen volgen.
    Een nest goed bekijken en eventueel ontleden is interessant. Zo heb ik eens in Afrika een nest van een wevervogel gevonden dat uit een boom was gevallen. Je verbaast je dan hoe kunstig vogels nesten kunnen bouwen.
    Ik wens je een prettige jaarwisseling en een goed begin van 2024.
    Groet, Kees

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Kees,

      Het was natuurlijk wel een bijzondere ervaring, zoiets maak je tenslotte niet elk jaar mee, maar ik had natuurlijk uitgebreid de kans om ze te fotograferen. Ik heb dagen achter elkaar wel enkele foto's gemaakt. Kan me voorstellen dat het voor de neutrale kijker allemaal wat veel is, je mist immers de beleving, maar ik wilde toch een royale samenvatting maken, die me overigens veel tijd en moeite gekost heeft om de keuzes te maken. En nog heb ik een groot deel van de gemaakte foto's nog niet geselecteerd en bewerkt. Bij wevervogels zal zo'n nest zeker wel spectaculair zijn, ze kunnen blijkbaar m3 groot zijn.
      Ik wens jou eveneens een fijne jaarwisseling en een goed 2024.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  9. Hallo Ad, heel fraaie post met deze staartmees. Een witkop kom je niet elke dag tegen. Maar jij had de mazzel dat ze in je tuin hun broedsel wilden grootbrengen. Verder wens ik je een goed 2024 met vooral gezondheid en mooie belevenissen in de natuur.
    Groeten,
    Roos

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Roos,

      Dit was inderdaad een mazzeltje en dat heb ik optimaal van genoten. Dank voor je reactie en ik wens je eveneens een goed en gezond 2024 en wellicht zien we elkaar weer eens in de Luijsen alhoewel ik daar de laatste tijd weinig kom.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  10. Hoi AD. Als je goed kijkt is het geen witkopstaartmees die is echt bij de kop spierwit maar is het 'n Witkoppige Staartmees. Maar je hebt er wel 'n mooie serie van gemaakt. Als ik hem vind zet ik hem op mijn blog.
    Verder wens ik je 'n fijne jaarwisseling en 'n gezond 2024.
    Groetjes Loes

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Loes,

      Ik weet dat er onderscheid gemaakt wordt tussen een witkopstaartmees en een witkoppige staartmees, maar ik vind de determinatie vaak flinterdun. Bovendien worden de begrippen nogal eens door elkaar gehaald. Ik heb daarom hier maar witkop aangehouden. Het verschil zit hem m.i. in dat de witkop een noord- en oost-Europese vogel is de witkoppige een hybride is tussen een gewone staartmees en een witkop met allerlei varianten daartussen. Wellicht zie je hem ook nog eens, dan zie ik dat wel op je blog verschijnen.
      Dank voor je reactie en ik wens je eveneens een fijne jaarwisseling en een gezond 2024.

      Groetjes,
      Ad

      Verwijderen
  11. Hai Ad,

    Tsjonge, wat ben jij toch een mazzelaar met een tuin in dat gebied. Groene spechten, eekhoorns en nu dan ook een witkop. Dat is toch wel heel bijzonder hoor. Begin dit jaar zat er eentje in een volkstuinenpark hier in Amsterdam en die vogel had een hoop bijkijks. Wanneer zo'n vogel dan ook nog eens gaat broeden, ben je natuurlijk helemaal een bofkont. Ik denk dat ik iedere dag in een tentje zou zitten hahaha. Ik vermoed dat je honderden goed gelukte foto's hebt gemaakt en dat het selecteren voor dit blog alleen al een hele opgave is geweest. Nou vind ik een gewone staarttmees al prachtig om te zien en te fotograferen en was zeer tevreden dat ik er eentje een paar maanden terug mooi voor de lens kreeg. Tsja en dan zie ik dit. Ben zeer benieuwd naar de foto's van het verdere broedseizoen. Kom maar op met die platen.

    Groet,
    René

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi René,

      Ja, ik besef dat ik gezegend ben met de plek waar ik woon. Anderzijds ben ik wel eens (gezond) jaloers op al die bijzondere paddenstoelen in het westen en vooral niet te vergeten op die prachtige steltlopertjes waar ik een enorme bewonderaar van ben en waar ik altijd ver voor moet gaan om die te zien. Ik heb niet in een tentje gezeten, zou erg opvallen en publiek aantrekken in mijn voortuin, maar wel veel uit het slaapkamerraam gehangen. Als er dan mensen langs kwamen dook ik gauw even weg. Het was een hele toer om te selecteren en nog heb ik ze niet allemaal gezien en bewerkt. Wil er nog een keer een blogje aan wijden, vooral waar ik ze vliegend gefotografeerd heb.
      Dank voor je reactie en ik wens je een fijne jaarwisseling met weer veel fotografische inspiratie in het nieuwe jaar.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  12. Hallo Ad,
    Mooie tuinsoort zeg, en een broedgeval van Staartmezen in je tuin is wel heel erg leuk.
    Hier komen Staartmezen zo af en toe op het voer af en zijn idd binnen een minuut weer verdwenen.
    Mooie foto's
    Prettige jaarwisseling
    Groet Bert

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hallo Bert,

      Staartmezen blijven inderdaad maar heel kort foerageren, ze vallen meestal met een groepje op het aangeboden voer en ineens, vaak al na minder dan een minuut, lijkt het wel of op afroep van eentje het hele groepje weer doortrekt. Dank voor je reactie en ik wens je een goed 2024.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen
  13. Hoi Ad, wat een geweldige serie!!!
    Ik heb nog nooit een witkopstaartmees gezien, kun je nagaan hoe ik hier van geniet. Beeldschone foto's van deze beeldschone vogeltjes. Ik ben weg van de foto van de witkop met gespreide vleugeltjes en de laatste 18 allemaal de mooiste kleuren( haha...18...pffft)
    Fijne jaarwisseling en de beste wensen voor 2024. Ik hoop dan weer super veel mooie blogs van je te zien!
    Groetjes,
    Maria

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Maria,

      Ze komen ook maar sporadisch voor en het zijn inderdaad beauty's, ze hebben iets heel onschuldigs met die witte kop. Bedankt voor je leuke reactie en complimenten en ik wens jou eveneens een heel goed 2024, ik blijf je volgen en hopelijk krijg ik in het nieuwe jaar wat meer blogjes geproduceerd.

      Groetjes,
      Ad

      Verwijderen
  14. Wat een prachtige serie. Staartmezen vind ik al zo leuk, maar ook zo lastig te fotograferen. Echt super hoe jij beide soorten vast kon leggen en zoals je laat zien, zijn er duidelijke verschillen. De witkop staartmees heb ik 1 keer zelf mogen vastleggen in de duinen. Was ik heel blij mee want zelfs een staartmees is al een hele uitdaging vanwege hun snelheid.
    groetjes Ghita

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dank je wel Ghita, staartmezen zijn inderdaad lastig te fotograferen, ze zitten geen seconde stil. Ik was blij met dit paartje in de tuin en ben wel erg benieuwd of ze dit jaar weer terugkomen. Ik had die witkop nog nooit eerder gezien.

      Groetjes,
      Ad

      Verwijderen
  15. Ohh wat bijzonder Ad.
    En wat een geluk dat het een paartje was, wat ook nog eens ging nestelen in je tuin.
    Prachtige serie heb je gemaakt, heel mooi om te zien.
    Groetjes Tinie

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Tinie,

      Ja, hier had ik wel erg veel geluk mee en ik heb er dankbaar gebruik van gemaakt. Dank je voor je compliment.

      Groetjes,
      Ad

      Verwijderen
  16. Een hele mooie serie. Leuk om nou eens twee soorten met elkaar te vergelijken en de unieke kans dat je ze beide in je tuin hebt gezien. En dat ze dan bovendien nog nestelen is helemaal top. Een prachtige opnamereeks. Jaloersmakend!
    Heel goed 2024 en vooral een goede gezondheid!
    Vriendelijke groet
    Frans

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Hoi Frans,

      Ja, je kunt zo duidelijk de verschillen tussen de twee (onder)soorten zien. Dank je voor je compliment en ik wens je eveneens nog een gezond 2024 toe.

      Groeten,
      Ad

      Verwijderen